krishna (સંબંધો શ્રી કૃષ્ણના સરનામે)ભારતીય સંસ્કૃતિમાં દોસ્તીના અજોડ અંતિમો…!
 | |
નાગ પંચમી વ્રત કથા (Nag Panchami Vrata Gujarati PDF) |  |
બોળચોથ વ્રત કથાpdf | |
વેબસાઈટ | |
મારા ધાર્મિક ગ્રુપ માં જોઈન | |
હનુમાન દાદા મંત્રો |
શ્રી ક્રિષ્ના શાળાઓ માટે રંગ પૂર્ણી pdf downlod
સનાતન ધર્મના મૂળ સંસ્કાર અને વિચાર ધારા છે. જેને મહોપનિષદમાં લીપી બદ્ધ કરી છે.
अयं निजः परोवेति गणना लघुचेतसाम् ।
उदारचरितानां तु वसुधैवकुटुम्बकम् ॥ (महोपनिषद्, अध्याय ६, मंत्र ७१)
"આ મારું પોતાનું છે અને આ નથી, આવી ગણતરીઓ સંકુચિત માનસિકતાવાળા લોકો કરે છે. ઉદાર હૃદય ધરાવતા લોકો માટે, (આખી) પૃથ્વી કુટુંબ છે".
ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ જેમનેેે પણ મિત્ર બનાવેેે છે તેમને ઉચ્ચ સ્થાન મળે છે.ઘણા બધા રાજા-મહારાજાઓના સોનાના મુગટ ને જે સ્થાન નથી મળ્યું તે મોરપીછ નાા મુગટને સ્થાન મળ્યું છે.
રાધાની નિશાની:
મહારાસ લીલાના સમયે રાધાએ તેમને વૈજયંતિની માળા પહેરાવી હતી. એવું કહેવામાં આવે છે કે એકવાર શ્રી કૃષ્ણ રાધા સાથે નૃત્ય કરી રહ્યા હતા ત્યારે મોરની પીંછા સાથે તેની સાથે જમીન પર પડ્યું, ત્યારે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણે તેને ઉપાડ્યો અને તેને તેના માથા પર પકડ્યો. જ્યારે રાધાજીએ તેમને આનું કારણ પૂછ્યું ત્યારે તેમણે કહ્યું કે તેઓ આ મોરના નૃત્યમાં રાધાજીનો પ્રેમ જુએ છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે શ્રી રાધા રાની પાસે અહીં ઘણા મોર હતા. એવું પણ કહેવામાં આવે છે કે નાનપણથી જ માતા યશોદા તેના લલ્લાના માથા પર આ મોરના પીછાને શણગારે છે, વૈજંતીની માળા સાથે મોરના પીંછા પહેરવાનું એક મોટું કારણ તે રાધા પ્રત્યેનો અનંત પ્રેમ છે. આ એક વસ્તુ સિવાય, અન્ય વસ્તુઓ ફક્ત મનસ્વી છે.
જીવનના તમામ રંગો:
બધા રંગ રંગીન પીછામાં સમાયેલ છે.ભગવાન શ્રીકૃષ્ણનું જીવન ક્યારેય એક જેવું રહ્યું નથી.તેના જીવનમાં સુખ અને ઉદાસી ઉપરાંત, અન્ય ઘણા પ્રકારનાં લાગણીઓ હતા.મોર પીંછામાં ઘણા રંગો છે.આ જીવન રંગીન છે, પરંતુ જો તમે ઉદાસી હૃદયથી જીવનને જોશો, તો દરેક રંગ રંગહીન હશે અને જો તમે તેને ખુશ હૃદયથી જોશો, તો આ મોરના પીછાની જેમ આ દુનિયા ખૂબ જ સુંદર છે.
બ્રહ્મચર્યનું પ્રતીક:
ઘણા લોકો માને છે કે મોર બ્રહ્મચર્યનું પ્રતીક છે.મોર જીવનભર એક જ મોર સાથે જીવે છે.મોરના આંસુ પીવાથી મોરની કલ્પના થાય છે.તેથી જ, ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ પોતે જ આવા પવિત્ર પક્ષીનો પીંછો માથે પહેરે છે.
શત્રુ અને મિત્ર સમાન:
એવું કહેવામાં આવે છે કે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ મોર પીંછા પહેરીને આ સંદેશ આપવા માગે છે કે બંને મારા માટે સમાન છે. શ્રી કૃષ્ણનો ભાઈ શેષનાગનો અવતાર હતો અને મોર સાપનો દુશ્મન છે. તેના કપાળ પર મોરના પીંછા મૂકીને તેણે કહ્યું છે કે તેની પાસે મિત્ર અને શત્રુ માટે સમાનતા છે.
‘શેરી મિત્રો સૌ મળે, તાળી મિત્ર અનેક, માંગતાં માથું દીએ ઇ લાખુંમાં એક.’
ભગવાન શ્રી કૃષ્ણનું જીવન એક ઉપદેશ છે. જે જીવન કેવી રીતે જીવવું તે શીખવી જાય છે. સંબંધોની તો ભગવાન કૃષ્ણ તેમના જીવન માં આવતા દરેક સંબંધ સાચવી જાણ્યા છે.પછી તે મિત્રતા, પ્રેમી , પતિ, પુત્ર દરેક સંબંધને જીવની જેમ જાળવી રાખ્યો છે.
મિત્રતાનો સબંધ:
ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ પાસે હજારો સખા અથવા મિત્રો હતા. શ્રી કૃષ્ણના સખા સુદામા, શ્રીદામા, મધુમંગળા, સુબહુ, સુબલ, ભદ્ર, સુભદ્ર, મણિભદ્ર, ભોજા, ટોકકૃષ્ણ, વરુથપ, મધુકંદ, વિશાલ, રસલ, મકરંદ, સદાનંદ, ચંદ્રહસ, બકુલ, શારદ, બુધિપ્રકાશ, અર્જુન વગેરે . શ્રીકૃષ્ણની હજારો સખીઓ પણ હતી. રાધા, લલિતા વગેરે સહિત 8 ખાસ સખીયો પણ હતી.
જૈન ધર્મ અને કૃષ્ણ
અરિષ્ટ નેમિનાથ, જૈન ધર્મના 22મા તીર્થંકર, ભગવાન કૃષ્ણના પિતરાઈ ભાઈ હતા, કૃષ્ણ તેમની નજીક બેસીને તેમના પ્રવચનો સાંભળતા હતા. જૈન ધર્મ, જોકે, નવ વાસુદેવોમાંના એક તેમના ત્રિશલાકા પુરૂષમાં કૃષ્ણનો સમાવેશ કરે છે.
બ્રહ્મવૈવર્ત પુરાણ મુજબ સખીઓના નામ આ પ્રમાણે છે – ચંદ્રાવલી, શ્યામા, શૈવ, પદ, રાધા, લલિતા, વિશાખા અને ભદ્ર. કેટલીક જગ્યાએ આ નામો છે – ચિત્રા, સુદેવી, લલિતા, વિશાખા, ચંપકલાતા, તુંગાવિદ્યા, ઇન્દુલેખા, રંગદેવી અને સુદેવી. લલિતા, વિશાખા, ચંપકલાતા, ચિત્રદેવી, તુંગાવિદ્યા, ઇન્દુલેખા, રંગદેવી અને કૃતિમા કેટલાક સ્થળોએ કેટલાક નામોમાં તફાવત છે. આ સિવાય ભૌમાસુરથી મુક્ત થયેલી તમામ મહિલાઓ કૃષ્ણની પત્ની હતી. દ્રૌપદી શ્રી કૃષ્ણની મિત્ર હતી. શ્રી કૃષ્ણએ અંત સુધી દરેક સાથે મૈત્રી સંબંધ જાળવી રાખ્યો.
પ્રેમી કૃષ્ણ: એવી ઘણી ગોપીઓ અનેસખીઓ હતી જે કૃષ્ણને પ્રેમ કરતા હતા. કૃષ્ણભક્ત કવિઓએ તેમની કવિતામાં ગોપી-કૃષ્ણની રાસલીલાને મહત્ત્વ આપ્યું છે. પુરાણોમાં, ગોપી-કૃષ્ણના પ્રેમ સંબંધને આધ્યાત્મિક અને ખૂબ વૈશ્વિક સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે. આ આધ્યાત્મિક રૂપ મહાભારતમાં જોવા મળ્યું નથી, પરંતુ પુરાણોમાં જોવા મળે છે. તેની સખી રાધા, રૂક્મિની અને લલિતાની વધુ ચર્ચા થાય છે.
પતિ કૃષ્ણ: ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની 8 પત્નીઓ હતી – રૂક્મિણી, જાંબાવંતી, સત્યભામા, મિત્રવંદ, સત્યા, લક્ષ્મણા અને કાલિંદી. શ્રી કૃષ્ણને તેમના થકી આશરે 80 પુત્રો હતા.
ભાઈ કૃષ્ણ: કૃષ્ણને 3 બહેનો હતી – એકનંગા (તેણી યશોદાની પુત્રી હતી), સુભદ્રા અને દ્રૌપદી (માનસ ભગિની). નેમિનાથ, બલારામ અને ગાદ કૃષ્ણના ભાઈઓમાં હતા.
શ્રી કૃષ્ણના માતાપિતા: શ્રી કૃષ્ણના જન્મ દાતા માતાપિતા વાસુદેવ અને દેવકી હતા, પરંતુ તેમના પાલક માતા-પિતા નંદબાબા અને માતા યશોદા હતા. શ્રીકૃષ્ણને તેની સાવકી માતા રોહિણી વગેરે સાથે સાથે પણ સારા સંબંધો હતા.
શ્રીકૃષ્ણ અન્ય સંબંધોમાં: શ્રીકૃષ્ણને તેમની ફોઈઓ સાથે પણ ખુબ સારા સંબંધો હતા, કુંતી અને સુતસુભા સાથે પણ સારી રીતે સંબધ નિભાવ્યો હતો. તેમણે કુંતીને વચન આપ્યું હતું કે હું તમારા પુત્રોની રક્ષા કરીશ અને સુતસુભાને વચન આપ્યું હતું કે હું તમારા પુત્ર શિશુપાલના 100 ગુનાઓ માફ કરીશ. એ જ રીતે, સુભદ્રાના લગ્ન કુંતીના પુત્ર અર્જુન સાથે કર્યાં હતાં. તે જ રીતે શ્રી કૃષ્ણએ તેમના પુત્ર સંબ સાથે દુર્યોધનની પુત્રી સાથે લગ્ન કર્યા.
દુશ્મનાવટનો સંબંધ: સંબંધોની માફ્ક દુશ્મની પણ સારી રીતે નિભાવી હતી. તેમણે કંસ, જરાસંધ, શિશુપાલ, ભીમાસુર, કાલયવન, વગેરે તમામ દુશ્મનોને સુધારવાની ઘણી તક આપી અને આખરે તેમનો વધ કર્યો હતો.
રક્ષક કૃષ્ણ: ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ કિશોરવયમાં ચાણુર અને મુશ્તિક જેવા ખતરનાક મલ્લો નો વધ કર્યો હતો. અને તેમણે ઇન્દ્રએ ક્રોધને વશ થઇ વૃંદાવન અને વ્રજ વિસ્તારમાં મહાપ્રલય કર્યો હતો, ત્યારે ગોવર્ધન પર્વતને પોતાની ટચલી આંગળી ઉપર ઊંચકી લઇ ગ્રામ વાસીઓની રક્ષા કરી હતી. દૌપદી ના ચીર પણ પૂર્યા હતા.
શિષ્ય કૃષ્ણ: ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના ગુરુ સંદિપની હતા. તેમનો આશ્રમ અવંતિકા (ઉજ્જૈન) માં હતો. કહેવાય છે કે તેમણે જૈન ધર્મના 22 મા તીર્થંકર નેમિનાથજી પાસેથી પણ જ્ઞાન લીધું હતું. શ્રી કૃષ્ણએ ગુરુ દક્ષિણમાં યમરાજ પાસેથી સંદિપનીના મૃત પુત્રને પાછા લાવી આપ્યા હતા.
મોરપિચ્છની રજાઈ ઓઢી
તમે સૂઓને શ્યામ, અમને થાય પછી આરામ….
મુરલીના સૂરનાં ઓશીકાં, રાખો અડખે-પડખે
તમે નીંદમાં કેવા લાગો, જોવા ને જીવ વલખે
રાત પછી તો રાતરાણી થઇ, મ્હેકી ઊઠે આમ….
અમે તમારા સપનામાં તો, નક્કી જ આવી ચડાશું
આંખ ખોલીને જોશો ત્યારે, અમે જ નજરે પડશું
નિદ્રા-તંદ્રા-જાગૃતિમાં, ઝળહળભર્યો દમામ….
